Làng Phước Tích, được thành lập từ năm 1470 dưới triều đại vua Lê Thánh Tông, có diện tích khoảng 49 ha, là một trong những ngôi làng cổ xưa nhất của Việt Nam. Theo ghi chép trong "Phủ biên tạp lục" của Lê Quý Đôn, ngôi làng ban đầu mang tên Phúc Giang với ý nghĩa "ngôi làng ở gần vùng sông nước giàu phúc lộc". Sau này, tên làng được đổi thành Hoàng Giang vào thời Tây Sơn để tưởng nhớ đến dòng họ khai canh lập làng, và cuối cùng được gọi là Phước Tích dưới triều đại Gia Long, nhằm ghi nhớ ý nghĩa về việc tích tụ phúc đức cho cháu con muôn đời sau. Như vậy, tính đến nay, làng Phước Tích đã có tuổi đời hơn 550 năm.
Khung cảnh bình yên và xanh mát của làng cổ vẫn được gìn giữ qua thời gian, với những giá trị văn hóa đặc sắc. Phước Tích là một trong những ví dụ điển hình của nếp sống người Việt miền Trung, đã vượt qua sự tàn phá của thiên tai, chiến tranh và biến đổi xã hội, mà vẫn giữ được vẻ đẹp thuần khiết của một ngôi làng truyền thống với hình ảnh "cây đa, bến nước, sân đình". Hiện nay, làng còn lưu giữ khoảng 30 ngôi nhà rường cổ, trong đó có 10 ngôi nhà có tuổi đời từ 100 đến 300 năm, tạo nên một không gian sống mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.
Phước Tích nổi bật với không gian kiến trúc mở, nơi các công trình không bị bao bọc kín bởi tường gạch như nhiều làng quê miền Bắc, mà hòa mình vào thiên nhiên với những khu vườn xanh tươi. Các ngôi nhà nằm giữa những khu vườn lớn, xung quanh được bao bọc bởi những hàng bờ rào được cắt xén gọn gàng. Con sông Ô Lâu hiền hòa bên cạnh, cùng với những bến nước và gốc đa, tạo nên cảnh sắc thơ mộng đặc trưng của thôn quê. Các con đường làng uốn lượn dưới bóng mát của những hàng cây cao và rặng tre xanh.
Cấu trúc không gian của làng Phước Tích mang tính mở, với những khu nhà vườn sát cạnh nhau, mà vẫn duy trì sự phân cách tự nhiên giữa các không gian sống. Làng cũng là nơi lưu giữ nhiều di tích như đình làng, nhà thờ họ, và các miếu thờ thần, bến sông cổ, tất cả đều mang đậm giá trị văn hóa và lịch sử.
Đặc biệt, làng Phước Tích được coi như một bảo tàng sống về di sản nhà vườn của xứ Huế. Những căn nhà rường ở đây không chỉ là nơi sinh sống mà còn phản ánh triết lý sống và văn hóa của người dân địa phương. Những ngôi nhà rường ba gian hai chái, được làm bằng hệ thống rường cột vững chắc, với tường xây bằng gạch và mái lợp ngói liệt, vẫn còn giữ được lối kiến trúc truyền thống nổi tiếng của Huế. Cấu trúc chính của ngôi nhà thể hiện sự tôn trọng tổ tiên, với ban thờ trang trọng và các vật phẩm tâm linh.
Bên cạnh nhà ở, Phước Tích còn có hệ thống nhà thờ họ, cùng với các công trình kiến trúc tín ngưỡng phong phú như đình làng, chùa, và các miếu thờ, tạo nên bức tranh văn hóa tinh tế và phong phú.
Bình luận
(0)