Được thực hiện với tâm huyết của một nghệ sĩ trình diễn nghệ thuật dân gian, bảo tàng Đạo Mẫu ra đời nhằm gìn giữ những giá trị trường tồn của Đạo Mẫu, tín ngưỡng nội sinh của người Việt Nam. Công trình được thiết kế bởi văn phòng ARB Architects, tọa lạc trên khu đất rộng khoảng 5.000 m², thuộc một ngôi làng nhỏ gần thủ đô Hà Nội. Nơi đây được bao quanh bởi một vườn vải gần 50 năm tuổi cùng nhiều loại cây ăn quả, cây Tùng và bonsai, và hiện trạng còn lại là một ngôi nhà nhỏ, thường được chủ nhân lui tới vào dịp cuối tuần.

Đội ngũ kiến trúc sư cùng chủ nhà nhất trí giữ lại tất cả những yếu tố hiện hữu trên mặt đất, bao gồm hệ thống cây cối, ngôi nhà cũ, hàng rào và trụ cột cổng. Những yếu tố không chạm xuống đất như cánh cổng được thay thế, trong khi các cây bonsai trong chậu được bán cho những người yêu cây cảnh. Tầng lửng bên trong ngôi nhà cũ cũng được tháo dỡ để cải tạo thành không gian trưng bày các tác phẩm nghệ thuật liên quan đến Đạo Mẫu.

Các khối công năng mới, bao gồm khu lưu trú, phòng trưng bày và khu bếp chung, được bố trí xung quanh ngôi nhà cũ đã được cải tạo thành khu trưng bày hiện vật. Thiết kế này nhằm giảm thiểu việc di chuyển cây hiện trạng và tạo nên một không gian sinh hoạt cộng đồng. Từ phía ngoài đường liên xóm, vườn vải cổ thụ được khung hình bởi cánh cổng, đồng thời kiến trúc vừa tách biệt vừa hòa hợp với bối cảnh địa phương.

Vật liệu chủ đạo cho công trình là ngói truyền thống, được thu gom từ hàng trăm ngôi nhà cũ và cổ trong khu vực lân cận. Trong bối cảnh đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ, nhiều gia đình đã từ bỏ hình ảnh những ngôi nhà mái ngói xưa để xây dựng những công trình hiện đại và kiên cố hơn. Tuy nhiên, nhóm thiết kế và chủ đầu tư quyết định lưu giữ hình hài xưa thông qua kiến trúc đương đại.

Ý tưởng sử dụng ngói cũ xuất phát từ những kỷ niệm của tác giả về những lần đi xem hầu Thánh, nơi mà không gian trở nên linh thiêng qua khói hương và ánh sáng buổi chiều xuyên qua những mái đền lợp ngói. Cảm giác chiêm ngưỡng đường nét kiến trúc mềm mại từ xa đã một lần nữa thúc đẩy mong muốn sáng tạo ra một không gian mới có thể khơi dậy và chuyển tiếp những giá trị văn hóa và tâm linh này.

Thông qua bảo tàng Đạo Mẫu, ngói từ hàng trăm nếp nhà cũ không chỉ được giữ lại mà còn tiếp biến trong đời sống mới, tạo nên một hành trình mới nhằm gìn giữ nét tín ngưỡng nội sinh của dân tộc. Đạo Mẫu, như một tín ngưỡng thuần Việt, tôn vinh các vị nữ thần, mẹ thiên nhiên và nghệ thuật hầu đồng huyền bí, chứa đựng niềm tin mãnh liệt và khát vọng sống mãnh liệt của người Việt.

Lễ hầu diễn ra tại các đền, phủ, không chỉ là hoạt động văn hóa mà còn là biểu diễn nghệ thuật gắn liền với đời sống. Khác với nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống đang dần mai một, hầu đồng vẫn giữ được sức sống riêng biệt. Nó là một bộ môn nghệ thuật trình diễn không có sự can thiệp hậu kỳ, diễn ra trên chính sân khấu là chiếu hầu, nơi mà mỗi lần chuyển cảnh tạo nên một chương trình nghệ thuật độc đáo, mang đậm dấu ấn văn hóa dân tộc.