Nhà trong cây được xây dựng trên một khu đất chia lô hẹp điển hình tại thị xã Từ Sơn, Bắc Ninh – vùng đô thị vệ tinh đang phát triển nhanh chóng phía Đông Bắc Hà Nội. Trong bối cảnh đô thị hóa và công nghiệp hóa diễn ra với tốc độ cao, môi trường sống tại đây chịu ảnh hưởng nặng nề bởi tiếng ồn, bụi mịn từ đường cao tốc đối diện, ánh nắng hướng Tây khắc nghiệt, cùng áp lực sinh thái từ các khu công nghiệp lân cận.

Trên một khu đất 5x15 mét vốn bị giới hạn cả về diện tích lẫn điều kiện khí hậu, vấn đề đặt ra không chỉ dừng ở việc giải quyết công năng cho một gia đình bốn người, mà còn là thách thức về việc khôi phục chất lượng sống trong một bối cảnh đã mất dần yếu tố tự nhiên.

Thay vì chống lại bối cảnh hoặc quay lưng với nó, thiết kế chọn cách đối thoại. Ngôi nhà không đóng kín mình như một pháo đài biệt lập, mà tổ chức lại không gian theo hướng chủ động hấp thụ và chuyển hóa các yếu tố môi trường thành lợi thế sống. Trọng tâm giải pháp nằm ở việc đưa thiên nhiên trở lại làm một phần cấu trúc, thay vì chỉ đóng vai trò trang trí hay ngoại vi. Hai khoảng trống lớn được bố trí theo trục ngang và trục đứng của công trình, một hướng về phía trước để giảm thiểu tác động trực tiếp của nắng Tây và bụi đường, một vươn thẳng lên bầu trời như một lá phổi đứng giữa nhà, đưa ánh sáng, gió và nước mưa xuyên suốt chiều cao không gian sống. Những khoảng mở này không chỉ làm nhiệm vụ vi khí hậu, mà trở thành các điểm trung tâm xúc cảm, nơi con người có thể cảm nhận rõ ràng sự hiện diện của tự nhiên trong từng bước chuyển động thường nhật.

Tổ chức giao thông nội bộ cũng được coi là một trải nghiệm kiến trúc. Cầu thang và hành lang không bị đẩy ra rìa mà được đặt vào trung tâm, tạo cảm giác như đang bước đi giữa tán cây, ở đó ánh sáng thay đổi liên tục, cây xanh đan cài, gió luồn qua từng bậc thang và mùi cỏ lá hiện diện trong không khí. Không gian trong ngôi nhà không được phân định rõ ràng theo chức năng đóng hộp, mà chuyển tiếp mềm mại qua các lớp mở gồm phòng khách, bếp, khu ăn uống đều kết nối trực tiếp với sân trong, nơi thiên nhiên trở thành một “thành viên” tham gia vào đời sống gia đình. Các phòng ngủ, dù ở tầng nào, đều hướng đến ánh sáng tự nhiên, gió trời và không gian xanh – như một nỗ lực đặt cơ thể con người trở lại trong mối liên hệ trực tiếp với các yếu tố nguyên thủy của môi trường.

Kiến trúc này thể hiện một cách tiếp cận giản dị nhưng nhất quán, kiến trúc là công cụ để tái định hình chất lượng sống, phục hồi cảm giác thân mật giữa người ở và thế giới tự nhiên trong bối cảnh bị công nghiệp hóa lấn át. Không theo đuổi sự ấn tượng, ngôi nhà đặt trọng tâm vào cảm giác lâu dài, nơi ánh sáng, bóng tối, mưa và cây cối cùng định hình nên một môi trường sống hài hòa và bền vững.